درمان ریشه یا روت کانال تراپی که به اشتباه عصب کشی دندان نامیده می شود، یک روش دندانپزشکی است که برای درمان دندان آسیب دیده یا عفونی استفاده می‌شود. این روش شامل برداشتن پالپ آسیب دیده یا عفونی از دندان، تمیز کردن کانال‌های ریشه و سپس پر کردن آنها با مواد مخصوص است. پس از درمان ریشه، مراقبت مناسب از دندان برای اطمینان از بهبود مناسب و سالم ماندن آن بسیار مهم است. در این مقاله نکاتی در خصوص مراقبت ‌های بعد از درمان ریشه دندان را ارائه شده که می‌تواند برای افرادی که این درمان را انجام داده‌اند مفید باشد.

بلافاصله پس از درمان ریشه

پس از درمان ریشه، احساس ناراحتی و حساسیت در دندان آسیب دیده طبیعی است. همچنین ممکن است مقداری تورم و حساسیت در بافت لثه اطراف آن را تجربه کنید. در اولین دستورالعمل مراقبت ‌های بعد از درمان ریشه دندان، برای به حداقل رساندن ناراحتی، می‌توانید طبق دستور متخصص درمان ریشه از مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن، استامینوفن یا سایر مسکن‌های ترکیبی دیگر استفاده کنید. آنتی بیوتیک ها و سایر داروهای تجویزی احتمالی را نیز دقیقاً مطابق با تجویز متخصص درمان ریشه مصرف کنید.

نکته بسیار مهم بعد از درمان این است که تا زمانی که اثر بی حسی کاملاً از بین برود، می‌بایست از خوردن یا نوشیدن خودداری کنید. این مساله برای جلوگیری از گاز گرفتن تصادفی زبان یا گونه به دلیل بیحسی ضروری است. همچنین باید از جویدن غذا با دندانی که درمان ریشه شده تا انجام ترمیم نهایی خودداری کنید و یا در این خصوص احتیاط بسیاری داشته باشید.

بیشتر بخوانید: آشنایی با مهم ترین ترمیم های بعد از درمان ریشه دندان

چند روز اول پس از درمان ریشه

در چند روز اول پس از درمان ریشه، مهم است که آن را راحت گذاشته و اجازه دهید دندان و لثه اطراف بهبود یابد. از فعالیت بدنی شدید خودداری کنید و سعی کنید تا حد امکان استراحت کنید. همچنین باید از سیگار کشیدن، مصرف قلیان و سایر موارد مشابه خودداری کنید، زیرا این عوامل می‌تواند روند بهبودی را کند کرده و خطر عوارض بعد از درمان ریشه را افزایش دهد.

در این مدت بهتر است که خود را تابع یک رژیم غذایی نرم، سالم و متعادل کنید. غذاهایی هستند که بهتر است مصرف کرده و از برخی غذاهای دیگر اجتناب کنید.

غذاهایی که بعد از درمان ریشه می‌توان مصرف کرد

برای رعایت نکات و مراقبت ‌های بعد از درمان ریشه دندان، غذاهای نرمی که به دندان درمان شده فشار وارد نمی‌کنند یا بافت‌های حساس دهان را تحریک نمی‌کنند، میل کنید. نام چند نمونه از غذاهایی که می‌توانید بخورید آورده شده است:

• میوه‌های نرم: میوه‌های نرم مانند موز، هلو و خربزه به راحتی جویده و بلعیده می‌شوند. آن‌ها همچنین منبع خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که می‌توانند به بهبودی سریع‌تر کمک کنند.
• سبزیجات پخته: سبزیجات پخته شده مانند هویج، لوبیا سبز و کدو حلوایی نرم هستند و به راحتی جویده می‌شوند. آن‌ها همچنین مملو از مواد مغذی هستند که می‌توانند به درمان کمک کنند.

• سوپ‌ها: سوپ‌هایی با سبزیجات یا گوشت‌های کاملاً ریز شده و پخته به راحتی خورده می‌شوند. اما سعی کنید برای رعایت بهتر مراقبت ‌های بعد از درمان ریشه دندان از مصرف سوپ‌هایی با تکه‌های بزرگ یا مواد سفت خودداری کنید.
• ماست: ماست خوراکی نرم و خامه‌ای است که خوردن آن آسان است و همچنین می‌تواند پروبیوتیک های مفیدی را برای بدن تأمین کند.
• دانه‌های نرم: دانه‌های نرم مانند بلغور جو دوسر، خامه گندم و برنج به راحتی جویده می‌شوند و بلعیده می‌شوند. آن‌ها همچنین می‌توانند انرژی و فیبر کافی برای بدن تأمین کنند.
• تخم مرغ: تخم مرغ‌های نیم پز یا حتی آب پز کامل به راحتی خورده می‌شوند و پروتئین و مواد مغذی بدن را تأمین می‌کنند.
• اسموتی ها: اسموتی هایی که با میوه‌های نرم، سبزیجات و ماست تهیه می‌شوند، می‌توانند منبع تغذیه خوبی باشند و نوشیدن آن آسان است.

بیشتر بخوانید: تغذیه و سلامت دندان ها (بررسی مواد غذایی مفید و مضر برای دندان ها)

غذاهایی که بعد از درمان ریشه نباید مصرف کرد

در دستورالعمل‌ها و مراقبت ‌های بعد از درمان ریشه دندان غذاهای خاصی وجود دارد که پس از درمان ریشه باید از مصرف آنها اجتناب کنید تا از بروز درد، ناراحتی و سایر علائم ناخوشایند دیگر جلوگیری کنید. برخی از این غذاها عبارتند از:

غذاهای سفت و سخت

غذاهای سفت و ترد مانند انواع آجیل، ذرت بو داده و آب نبات‌های سفت می‌توانند به دندان درمان شده فشار وارد کرده و باعث ناراحتی شوند. تا زمانی که دندان شما به طور کامل بهبود نیابد از خوردن این غذاها خودداری کنید.

غذاهایی که نیاز به جویدن زیاد دارند

غذاها و خوراکی‌های جویدنی مانند تافی، تنقلات، گوشت‌های سفت و سخت و … می‌توانند به دندان درمان ریشه شده بچسبند و آن را تحریک کنند. این می‌تواند باعث درد و ناحتی شود. مطابق توصیه‌ها و مراقبت ‌های بعد از درمان ریشه دندان تا زمانی که دندان شما به طور کامل بهبود نیابد از خوردن این غذاها خودداری کنید.

غذاهای تند

غذاهای تند می‌توانند بافت های حساس دهان را تحریک کرده و باعث ناراحتی شوند. تا زمانی که دندان شما به طور کامل بهبود نیافته است از خوردن غذاهای تند نیز پرهیز کنید.

غذاهای اسیدی

غذاها و میوه‌های اسیدی مانند مرکبات و آب میوه‌ها می‌توانند دندان درمان شده را تحریک کرده و باعث ناراحتی شوند. سعی کنید به جای مواد اسیدی از مایعات شفاف و بیشتر آب، برای نوشیدن استفاده کنید.

غذاهای سرد و گرم (دمای بالا و پایین)

غذاهای سرد و گرم می‌توانند باعث ایجاد حساسیت در دندان درمان شده شوند. در واقع بیشتر افراد حساسیت پس از درمان ریشه را تجربه می‌کنند و اگر مواد سرد و گرم مصرف کنیم این حساسیت بیشتر خواهد شد.

مراقبت ‌های بعد از درمان ریشه دندان (1 هفته بعد از درمان)

پس از یک هفته، ممکن است احساس بهتری در خصوص دندان درمان ریشه شده خود داشته باشید و بتوانید فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرید. با این حال، همچنان باید محتاط باشید و از وارد کردن فشار بیش از حد به دندان درمان شده خودداری کنید.

اگر برای شما آنتی بیوتیک تجویز شده است، مطمئن شوید که کل دوره را طبق دستور تکمیل کنید. این موضوع به جلوگیری از بازگشت عفونت یا گسترش آن به سایر نواحی دهان شما کمک می‌کند.

دو تا سه هفته پس از درمان ریشه

پس از دو تا سه هفته از بهبود کاملاً دندان درمان ریشه شده برای ترمیم نهایی به یک متخصص ترمیمی و زیبایی یا دندانپزشک دیگری ارجاع داده خواهید شد. ترمیم موقت برداشته شده و متخصص ترمیمی و زیبایی بر اساس وضعیت دندان شما، درمان ترمیمی مناسب را برای دندان شما در نظر خواهد گرفت. بهترین و محافظه کارانه ترین روش در حال حاظر بیلداپ یا بازسازی دندان است و به عنوان آخرین روش، روکش کردن دندان در نظر گرفته می‌شود.

مراقبت‌های طولانی مدت پس از درمان ریشه

پس از ترمیم کامل دندان توسط متخصص ترمیمی و زیبایی یا یک دندانپزشک عمومی، مهم است که همچنان تا حدی مراقبت ‌های بعد از درمان ریشه دندان را انجام دهید. به عنوان مثال باید به رعایت بهداشت دهان و دندان ادامه دهید تا از مشکلات بعدی جلوگیری کنید. دندان‌های خود را دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید و حداقل یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید تا پلاک و ذرات غذا از بین دندان‌هایتان پاک شود.

همچنین باید به طور منظم برای معاینه و جرم گیری ساده به دندانپزشک خود مراجعه کنید. دندانپزشک شما می‌تواند سلامت دندان شما را بررسی کرده و هر گونه مشکل بالقوه را زودتر، قبل از اینکه جدی شود، شناسایی و مدیریت کند.

اگر هر گونه درد، تورم یا مشکلات دیگری را در دندان درمان شده خود تجربه کردید، حتماً فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید. این علائم ممکن است نشان دهنده بازگشت عفونت یا مشکل دیگری باشد که باید برطرف شود.